ประวัติวันกองทัพไทย
"วันกองทัพไทย" เป็นวันที่ระลึกในวาระที่สมเด็จพระนเรศวรมหาราชทรงกระทำยุทธหัตถีกับมังสามเกียดของพม่า โดยถือเอาวันที่ ๑๘ มกราคม ของทุกปีเป็นวันกองทัพไทยตามการคำนวณจากเหตุการณ์ในประวัติศาสตร์ไทยที่ระบุว่า พระองค์กระทำยุทธหัตถีในวันจันทร์ แรม ๒ ค่ำ เดือนยี่ ปีมะโรง จ.ศ.๙๕๔ ตรงกับวันที่ ๑๘ มกราคม ค.ศ.๑๕๙๓ หรือ พ.ศ.๒๑๓๕ แบบ พ.ศ. ราชการ หรือ พ.ศ.๒๑๓๖ แบบ พ.ศ. มาตรฐานอุตสาหกรรม (พ.ศ. ISO)
เดิมกระทรวงกลาโหมได้กำหนดวันกองทัพไทยให้ตรงกับวันที่ ๘ เมษายนของทุกปี ต่อมาในปี พ.ศ.๒๕๒๓ ได้เปลี่ยนเป็นวันที่ ๒๕ มกราคม ตามมติของคณะรัฐมนตรีในสมัยนั้น ตามการคำนวณของ นายฉันทิชย์ กระแสสินธุ์ ที่ได้คำนวณไว้ว่าตรงกับวันที่ ๒๕ มกราคม พ.ศ. ๒๑๓๕ (พ.ศ.ISO ๒๑๓๖) ซึ่งเชื่อว่าเป็นการคำนวณที่ไม่ถูกต้อง
ราวปี พ.ศ. ๒๕๓๕ – ๒๕๓๘ นักคำนวณปฏิทินเชิงประวัติศาสตร์ นาย ประเสริฐ ณ นคร ราชบัณฑิต และนักคำนวณปฏิทินเชิงดาราศาสตร์ นายลอย ชุนพงษ์ทอง ที่ปรึกษาการคำนวณปฏิทินสำนักพระราชวัง และสหวิทยาการแห่งราชบัณฑิตสภา ตลอดจนนักโหราคำนวณ พลตรี สุริยน เผือกสกนธ์ ก็ได้คำนวณและต่างลงความเห็นตรงกันในวาระต่างกันว่า แท้จริงแล้ววันดังกล่าวไม่ได้ตรงกับวันที่ ๒๕ มกราคม แต่ตรงกับวันที่ ๑๘ มกราคม ปีดังกล่าว
เมื่อวันที่ ๒๙ พฤศจิกายน ๒๕๔๘ คณะรัฐมนตรีได้ลงมติอนุมัติให้ วันที่ ๑๘ มกราคมของทุกปี เป็นวันยุทธหัตถี ทั้งนี้เพื่อให้เป็นไปตามหลักฐานที่ราชบัณฑิตยสถาน และคณะกรรมการเอกลักษณ์ของชาติเสนอ ซึ่งเป็นผลทำให้ประวัติศาสตร์ของวันยุทธหัตถีเปลี่ยนไป ดังนั้น เพื่อดำรงความมุ่งหมายเดิมในการกำหนดวันที่ระลึกถึงกองทัพไทยและกองทัพบก รวมทั้งเพื่อให้สอดคล้องกับมติของคณะรัฐมนตรีดังกล่าว กระทรวงกลาโหมและกองทัพบกจึงได้พิจารณาเปลี่ยนแปลงกำหนดวันกองทัพไทยและวันกองทัพบก จากเดิมวันที่ ๒๕ มกราคม เป็นวันที่ ๑๘ มกราคมของทุกปี โดยเริ่มใช้ครั้งแรกตั้งแต่ปี ๒๕๕๐
โดยปัจจุบัน วันที่ ๑๘ มกราคม จึงถือเป็น "วันยุทธหัตถี" "วันสมเด็จพระนเรศวรมหาราช" หรือ "วันกองทัพไทย"
สารคดีพิเศษ เนื่องในวันกองทัพไทย
ที่มา : Youtube ช่อง กองบัญชาการกองทัพไทย